Redenen om jullie huwelijkscontract aan te passen
Wanneer jullie trouwen en elkaar het jawoord geven, moeten jullie een huwelijkscontract ondertekenen. Maar wist je dat je dit contract gedurende jullie huwelijk nog kan laten aanpassen? In dit artikel geven wij de redenen om het contract op een later tijdstip aan te passen.
Meer aanpassingen in huwelijkscontracten
In 2023 hebben maar liefst 26.463 Belgische bruidsparen hun huwelijkscontract aangepast. In 2022 waren dat er ‘slechts’ 25.713 en weer een jaar terug (2021) ging het om 23.676 bruidsparen. Er zit dus al een aantal jaar in groei in het aantal aanpassingen.
Meeste huwelijkscontracten van België in Antwerpen
In 2023 zagen we in Vlaanderen zo’n 8.189 kersverse huwelijkscontracten en maar liefst 22.002 contracten kregen een update. Als je het vergelijkt met Wallonië, daar waren het er 4.623 nieuw en 3.640 aanpassingen. Antwerpen was koploper vorig jaar, met 2.442 nieuwe contracten en 5.685 aanpassingen.
Moet je met of zonder huwelijkscontract trouwen?
Als je trouwt zonder een huwelijkscontract op te stellen, dan val je automatisch onder het wettelijk stelsel van gemeenschap van goederen, zodra jullie elkaar het jawoord geven. Dit betekent dat er drie soorten vermogens zijn: één gemeenschappelijk en twee persoonlijke. Iedere partner beheert zijn of haar eigen vermogen. Daarbovenop is er een gezamenlijk potje waar jullie beide inkomsten in samenkomen en dat jullie samen beheren.
Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “Je denkt hierover best op voorhand na of dit de regeling is die je wil. Met een huwelijkscontract kan je van het wettelijk stelsel afwijken. Zo kan je in een contract afspreken of de inkomsten al dan niet gemeenschappelijk zijn. Of stel dat je al een woning kocht voor jullie een koppel vormden: blijft deze woning dan je persoonlijk bezit of wordt de woning een onderdeel van het gemeenschappelijk vermogen?”
5 redenen om een huwelijkscontract aan te passen
Carol: “Vooral oudere koppels passen hun contract tijdens het huwelijk aan. Meestal in het kader van successieplanning, om hun partner extra te beschermen. Jongere koppels passen hun huwelijkscontract eerder naar aanleiding van de geboorte van hun eerste kindje.”
1. Financieel beschermen van je partner
Volgens Bart van Opstal, woordvoerder Federatie van het Notariaat, is het financieel beschermen van je partner de meest voorkomende reden om het huwelijkscontract aan te passen. “Koppels maken zich zorgen over het hoge prijskaartje van de oude dag en willen niet dat hun partner iets tekortkomt,” zegt Bart. Dat contract is dus belangrijk, want het bepaalt wat er gebeurt met jullie spullen en geld als één van jullie er niet meer is.
Stel je voor, je trouwt zonder zo’n huwelijkscontract. Dan behoort alles wat je tijdens je huwelijk verdient of koopt, plus alle bezittingen zonder duidelijke eigenaar, toe aan jullie gezamenlijke pot. Wanneer één van de partners overlijdt, wordt dit gemeenschappelijk vermogen doormidden gedeeld. De langstlevende partner ontvangt de ene helft, terwijl de andere helft naar de erfenis gaat en onder de erfgenamen verdeeld wordt. Door een huwelijkscontract op te stellen, kun je echter regelen dat de langstlevende partner meer krijgt dan wat wettelijk voorzien is.
Maar hoe zit het als jullie besluiten om jullie bezittingen gescheiden te houden? Zonder een huwelijkscontract kan de achterblijvende partner bij overlijden van de ander in de kou komen te staan. Met een huwelijkscontract kun je voorkomen dat de ene partner zonder iets achterblijft wanneer de andere overlijdt. Je kunt afspreken dat de bezittingen die tijdens het huwelijk zijn verkregen, toch verdeeld worden, waardoor beide partners beter beschermd zijn.
2. Een nieuwe levenssituatie
Het leven zit vol veranderingen, en dat kan betekenen dat je je huwelijkscontract wilt aanpassen. Zo kan het zijn dat een van jullie op het moment van de trouw als zelfstandige werkte en daarom gekozen werd voor een scheiding van goederen. “Als die zelfstandige partner intussen met pensioen is, kan het zinvol zijn over te stappen naar een gemeenschapsstelsel, waardoor de langstlevende aanspraak kan maken op de huwgemeenschap,” legt advocate Elisabeth Janssens uit.
Het kan natuurlijk ook andersom, als je jarenlang in loondienst was en dan besluit je voor jezelf te beginnen. Dan is het misschien slim om over te stappen op een scheiding van goederen. Zo voorkom je dat je zakelijke schuldeisers aankloppen voor jullie gezamenlijke bezittingen.
3. Veranderingen in een samengesteld gezin
Een huwelijkscontract kan handig zijn om de erfrechten van partners aan te passen, vooral als het gaat om het beschermen van de belangen van kinderen uit eerdere relaties. In gezinnen waar de partners kinderen hebben uit vorige relaties, krijgt de nieuwe partner door te trouwen automatisch bepaalde rechten op wat de ander nalaat bij overlijden, waaronder minimaal het recht op vruchtgebruik van de nalatenschap. Vruchtgebruik betekent dat je het recht hebt om gebruik te maken van iets dat van een ander is (zoals wonen in een huis) en te profiteren van de opbrengsten ervan (bijvoorbeeld de huur), maar je wordt niet de eigenaar van dat goed.
Soms beseffen mensen later dat de kinderen van de overleden partner moeten wachten op de erfenis tot na het overlijden van de stiefouder, wat vaak niet de initiële bedoeling was.
Om te voorkomen dat de overlevende partner meteen uit de gezinswoning moet, geeft de wet hen het recht om daar minimaal zes maanden na het overlijden te blijven wonen. Bovendien kan met een huwelijkscontract een specifieke regeling getroffen worden voor de gezinswoning. Dit is vooral nuttig voor mensen die op latere leeftijd samen komen en waarbij één van de partners al een eigen woning heeft. Wanneer het de wens is om deze woning gemeenschappelijk te maken, geeft het huwelijkscontract een kostenefficiënte oplossing om dit te regelen zonder dat er registratierechten betaald moeten worden.
4. Belastingvoordeel met jullie huwelijkscontract
Een aanpassing in je huwelijkscontract kan handig zijn om wat te besparen op erfbelasting. De belasting op erven loopt op: hoe meer je erft, des te meer belasting je betaalt. Zelfs tussen echtgenoten of ouders en kinderen kan de belasting flink oplopen, tot wel 27% voor bedragen boven de 250.000 euro. Een slimme zet om minder belasting te betalen is door te schenken, maar veel mensen zien het niet zitten om tijdens hun leven al hun spaargeld of huis weg te geven. Daarom kan een specifieke afspraak in het huwelijkscontract, zoals een keuzebeding, een uitkomst bieden.
Het is wel belangrijk goed op te letten op de fiscale gevolgen van zo’n afspraak. Soms kan iets dat in eerste instantie handig lijkt, fiscaal tegenvallen. Het kan dan verstandiger zijn om bepaalde afspraken uit je contract te halen. Een voorbeeld van een fiscaal minder slimme afspraak is de regel dat alles naar de langstlevende partner gaat, en de kinderen pas erven na diens overlijden. Dit kan leiden tot dubbele erfbelasting: eerst voor de langstlevende en daarna nog eens voor de kinderen. Het omzetten van deze regel naar een keuzebeding kan dan financieel slimmer zijn.
5. Slim gebruikmaken van nieuwe regels
De regels rondom wat van wie is als je getrouwd bent, zijn niet lang geleden veranderd. Nu is er een manier om te zorgen dat, zelfs als je hebt afgesproken dat ieders spullen en geld apart blijven, er toch een soort eerlijke verdeling komt als je uit elkaar gaat of als één van de twee overlijdt. Als je al een tijdje getrouwd bent en je spullen altijd gescheiden hebt gehouden, kun je nu je trouwcontract aanpassen om dit mogelijk te maken.
Je kunt nu kiezen voor een systeem waarbij, als je uit elkaar gaat, je toch deelt in wat de ander heeft verdiend. Of je kunt een regel toevoegen die het mogelijk maakt dat, als één van de twee er financieel veel slechter uit zou komen na een scheiding, diegene toch via de rechter om een eerlijker deel van het geld of de spullen kan vragen.
Met welke regeling trouwen de meeste Belgische stellen?
In 2023 koos de helft van de bruidsparen die een huwelijkscontract tekenden voor een systeem waarbij ze alles apart houden: hun geld, spullen, en zelfs schulden. Dit noemen ze de zuivere scheiding van goederen.
Zo’n 24% van de stellen ging voor een mix: ze hielden de meeste dingen gescheiden, maar maakten wel samen afspraken over bepaalde zaken zoals een huis of spaargeld. Dit is het systeem van scheiding van goederen met een klein gezamenlijk deel. En 13,4% koos voor een systeem waarbij ze de meeste dingen samen deden, maar niet alles. Ze pasten de standaardregels aan om sommige dingen samen te doen en andere dingen apart te houden.
Kosten voor het aanpassen van je huwelijkscontract
Als jullie voor jullie trouw goed nadenken over hoe je je geld en bezittingen wilt regelen, kunnen jullie later een hoop kosten besparen. Een huwelijkscontract aanpassen of helemaal veranderen als je al getrouwd bent, betekent namelijk meer gedoe en hogere kosten. Jullie notaris moet dan extra werk verrichten om alles uit te zoeken en officieel te maken.
Normaal gesproken kost een kleine aanpassing je tussen de 300 en 500 euro. Maar als jullie ook bezittingen zoals een huis of grond aan elkaar overdraagt, dan kan dat bedrag oplopen tot wel 1.000 tot 2.000 euro.
Bronnen
We gaan natuurlijk niet zomaar met cijfertjes, bedragen en wettelijke statements aan de slag. Onze informatie hebben we van de volgende pagina’s: